Osteoporose, wat is dat precies?
Osteoporose (in de volksmond beter bekend als botontkalking of botarmoede) is een aandoening die zowel bij vrouwen als bij mannen voorkomt. De botten worden zo zwak (poreus) dat je zomaar iets kunt breken. De meest voorkomende breuken als gevolg van osteoporose zijn de pols-, heup- en wervelbreuken.
Naar schatting hebben ruim 800.000 mensen in Nederland osteoporose. Jaarlijks breken ruim 83.000 mensen boven de 55 jaar een bot als gevolg van osteoporose: ruim 15.000 mensen breken een heup, ruim 12.000 mensen breken een pols of onderarm en ziekenhuizen registreren jaarlijks bijna 16.000 wervelbreuken (slechts één op de drie wervelbreuken wordt door een arts gezien) en ruim 40.000 andere botbreuken als gevolg van het sluipende proces van botontkalking (bron: Tweede Herziene Richtlijn Osteoporose van het Kwaliteitsinstituut van de Gezondheidszorg CBO – uitgave 2002). Niet alleen oudere mensen kunnen osteoporose krijgen, osteoporose komt ook voor bij jongere mensen. Het aantal jongeren met osteoporose is nog onbekend, daar is nog geen onderzoek naar gedaan. Deskundigen ramen de behandelingskosten nu op ruim 500 miljoen euro. In het jaar 2025 zijn deze kosten opgelopen tot meer dan een miljard euro. Om de ingrijpende sociaal-maatschappelijke gevolgen van osteoporose (invalidering, vervroegde sterfte etc.) te beperken is het essentieel dat deze ziekte vroegtijdig door vrouwen, mannen en artsen wordt onderkend. Voor osteoporose geldt heel duidelijk “voorkomen is beter dan breken”. Wereldwijd krijgt één op de 3 vrouwen en één op de 8 mannen boven de 55 jaar osteoporose. Er kan veel gedaan worden om te voorkomen dat u het krijgt, maar dan moet u er wel tijdig bij zijn.Uit onderzoek blijkt dat in de meeste gevallen osteoporose pas wordt ontdekt wanneer men iets breekt.
Hoe ontstaat osteoporose?
Bot is levend weefsel. Het wordt tijdens het hele leven voortdurend opgebouwd en weer afgebroken. Voor het 30ste jaar is de opbouw groter dan de afbraak, waardoor het bot steviger wordt en groeit. Gevarieerde – calciumrijke – voeding en lichaamsbeweging (liefst in de buitenlucht) zorgen voor gezonde stevige botten; dit geldt zowel tijdens de opbouw periode als daarna. Na het 35ste jaar wordt de afbraak geleidelijk groter dan de opbouw; daardoor worden de botten minder stevig. U bent dus nooit te jong om aan osteoporose preventie te doen. Een botbreuk na het 50ste levensjaar, een bestaande wervelbreuk, een (te) laag lichaamsgewicht; erfelijke aanleg, immobiliteit, medicijngebruik (met name prednison en prednisonachtige stoffen) zijn ernstige risicofactoren voor het krijgen van osteoporose. Maar ook bepaalde ziekten of aandoeningen, leeftijd, hormoonafwijkingen, een vroege menopauze, onvoldoende calcium en vitamine D en dergelijke factoren spelen een rol bij het al dan niet krijgen van osteoporose. Bij vrouwen kan de eerste jaren na de overgang het verlies van hoeveelheid bot (botmassa) opeens heel snel gaan, soms wel 6% verlies per jaar. Na de overgang worden er namelijk nauwelijks vrouwelijke geslachtshormonen (oestrogenen) gemaakt door het lichaam. Deze hormonen spelen een belangrijke rol bij de aanmaak van het bot. Daarnaast worden vrouwen steeds ouder en hebben bovendien minder stevige botten dan mannen. Wanneer je osteoporose hebt, kan door een onbenullig ongelukje een pols of een heup breken. Door iets op te tillen (een tas met boodschappen) of op een ongelukkige manier van een stoep af te stappen, kan zomaar een wervel breken of inzakken; daardoor wordt de rug krommer, met als gevolg dat je vele centimeters in lichaamslengte krimpt. De longen, maag, blaas en darmen komen hierdoor in het gedrang. Dit alles veroorzaakt vaak pijn en maakt het steeds minder mogelijk om de normale (huishoudelijke) dingen van alle dag te blijven doen.
Osteoporose, niet wachten tot het te laat is.
Het is raadzaam om rond het 50ste jaar vast te laten stellen of je het risico loopt osteoporose te krijgen. Neem hiervoor contact op met de huisarts. Voor vrouwen geldt dat je op deze leeftijd, nog voor de overgang, gelukkig op tijd bent om osteoporose te voorkomen, want osteoporose genezen is moeilijk. Om een goede botmassa op te bouwen is juiste voeding, lichaamsbeweging en voldoende vitamine D (zonlicht) belangrijk. Het versnelde verlies van botmassa na de overgang kan eigenlijk alleen worden gestopt door het gebruik van anti-osteoporose medicijnen. Naar de juiste manier om osteoporose bij mannen te voorkomen en te behandelen wordt veel wetenschappelijk onderzoek gedaan.
Als je osteoporose hebt, wat dan?
Hoewel verloren gegaan bot moeilijk kan worden hersteld, kan verder verlies van bot worden voorkomen en het nog overgebleven bot met medicijnen worden verstevigd. Door oefeningen, medicijngebruik, het vermijden van vallen kan de osteoporose patiënt(e) mobiel blijven en verdere breuken voor komen. Dit vereist naast veel discipline van de patiënt, ook begrip en steun van de omgeving. Men is nooit te oud om nog behandeld te worden!
Bol.com advertentie/logo op website.
Als je daarop klikt dan kan je daar jouw artikelen bestellen, waaronder
ook mijn boek Fibromyalgie-Omgaan met weke-delenreuma.
Door jouw bestelling via Bol.com te doen krijg ik provisie
zodat ik de website kan blijven onderhouden.
