Even in het kort
Iedereen heeft wel eens pijn in zijn spieren, gewrichten, nek of rug. Dat kan zijn door langdurig achter elkaar te werken (in bijvoorbeeld de tuin) in een vreemde houding. Zo’n spierpijn duurt dan ongeveer een week en dan is het vrijwel over. Daarover hoeft men zich dan ook niet druk of ongerust over te maken.
Wanneer de pijn langer en langer aanhoudt en niet meer overgaat dan is het raadzaam de huisarts te raadplegen. Deze zal je dan hopelijk snel doorverwijzen naar een specialist voor verder onderzoek.
Chronische pijnklachten kunnen op een aantal aandoeningen wijzen. Een voorbeeld daarvan is fibromyalgie en betekent letterlijk pijn in spieren en bindweefsel.
pieren en bindweefsel behoren in tegenstelling tot harde botten tot de weke-delen. Fibromyalgie wordt dan ook weke-delenreuma genoemd. Fibromyalgie wordt ook wel afgekort als: FMS (Fibromyalgiesyndroom) of FM. Fibromyalgie is een chronisch reumatisch beeld zonder dat er sprake is van een ontsteking.
Hetgeen niet wil zeggen dat je naast fibromyalgie geen ontstekingen in de gewrichten kan krijgen. Dat kan natuurlijk zeker, maar dit is dan geen Fibromyalgie maar een ander reumatisch beeld. De ziekte fibromyalgie beperkt zich tot de weke delen van het lichaam, in het bijzonder de spieren en de peesaanhechtingen.
Dat wil niet zeggen dat het daar alleen maar bij blijft. Meestal komen er meerdere klachten zoals: slapeloosheid, geheugen-en concentratiestoornis, wazig en/of dubbelzien, gehoorstoornis, pijn in tanden, kiezen, kaken, maag-darmklachten, hoofdpijn, migraine, spierpijnen, stramheid en zwellingen, matheid en uitputting, allergieën en problemen met de bloedsomloop, vegetatieve stoornissen enzovoorts.
Ik wil je er wel op wijzen dat niet iedere klacht fibromyalgie hoeft te zijn. Daarom blijft het raadzaam huisarts en/of specialist te raadplegen. Het is altijd belangrijk dat er gedegen onderzoek wordt gedaan.
Uitgebreider ingegaan op een paar aspecten
Diagnostische criteria
De Amerikaanse vereniging voor reumatologie heeft nieuwe criteria geformuleerd om fibromyalgie te beoordelen. Ze vervangen de criteria uit 1990. De criteria zullen wereldwijd worden toegepast. Om de diagnose fibromyalgie te stellen, wordt nog steeds vooral gelet op pijn in het hele lichaam. Nieuw is dat ook andere symptomen dan pijn worden meegenomen in de diagnose en dat de ernst van fibromyalgie wordt beoordeeld. Iemand voldoet aan de diagnostische criteria voor fibromyalgie als aan drie voorwaarden wordt voldaan:
1. er moet sprake zijn van pijn in het hele lichaam en andere symptomen.
2. de pijn en andere symptomen moeten minimaal drie maanden bestaan.
3. er is geen andere ziekte die de pijn verklaart.
Pijn en symptomen
Om te beoordelen of sprake is van pijn, worden 19 gebieden van het lichaam beoordeeld. De pijn in de afgelopen week wordt in beeld gebracht. Niet alle gebieden hoeven pijn te doen. Bij de beoordeling van andere symptomen dan pijn gaat het om vier symptomen: moeheid, ’s morgens niet uitgeslapen opstaan, concentratieproblemen en het aantal lichamelijke symptomen dat men heeft. Per symptoom wordt de ernst uitgedrukt in een score van 0 (het symptoom komt niet voor) tot 3 (het symptoom is zeer ernstig). Als bepaalde grenzen worden overschreden, noemt men het fibromyalgie. Er moet sprake zijn van pijn in minimaal 7 van de 19 gebieden van het lichaam en een opgetelde score van 5 of meer voor de ernst van de 4 symptomen. Ook concludeert men dat het fibromyalgie is als sprake is van pijn in 3 tot 6 van de 19 gebieden van het lichaam en de score voor ernst van symptomen 9 of meer is.
Oude diagnose
De nieuwe diagnose verschilt van de oude. De oude diagnose was een alles of niets beoordeling: iemand voldeed wel of niet aan de criteria voor fibromyalgie. bij de nieuwe diagnose wordt de ernst van fibromyalgie uitgedrukt in een getal. De score is hoger naarmate meer delen van het lichaam pijn doen en naarmate de symptomen ernstiger zijn. Bij de diagnose volgens de oude criteria waren bovendien drukpunten op het lichaam belangrijk. Als 11 van 18 punten op het lichaam pijnlijk waren, dan werd het fibromyalgie genoemd. Deze drukpunten vervallen. De nieuwe criteria geven een betere weerspiegeling van de veelomvattende problematiek bij fibromyalgie.
Onderzoek
De nieuwe criteria zijn een winst voor wetenschappelijk onderzoek. Met de nieuwe score kunnen onderzoekers mensen met meer een minder ernstige fibromyalgie vergelijken. Zo kan bijvoorbeeld onderzocht worden of de hersenactiviteit of zenuwgeleiding verschilt voor mensen met
meer en minder ernstige fibromyalgie. Ook wordt het nu mogelijk om deze criteria te gebruiken om het effect van behandeling uit te drukken in een getal. Wereldwijd kunnen dan de effecten van verschillende behandelingen worden vergeleken.
Klinische praktijk
Voor patiënten is het belangrijk dat de criteria weergeven dat fibromyalgie meer is dan alleen maar pijn. De erkenning voor fibromyalgie zou kunnen toenemen, omdat meer artsen deze criteria zullen willen hanteren dan de oude criteria. Mensen verschillen hierin en pas als een bepaalde grens wordt overschreden noemen we iemand kaal, depressief of met behulp van deze criteria fibromyalgisch. Elke arts die symptomen kan waarnemen, kan de diagnose fibromyalgie stellen. Fibromyalgie kan nu dus ook worden beoordeeld door mensen die niet in het bestaan van fibromyalgie geloven. Aan hen wordt uitsluitend gevraagd om te beoordelen wat de ernst van diverse symptomen is.
Bron blauwe tekst: Geenen R. (2010)
Diagnostische Criteria – FES Magazine,25 (130, 4)
Met toestemming overgenomen.
Bijkomende klachten
(ochtend)moeheid, pijn, geheugen-en concentratieproblemen, stijfheid, prikkelbare darm (PDS), toename van toiletbezoek, maag- en darmstoornissen, droge ogen, oog- en oorklachten, oorsuizen (tinnitus), nachtelijk zweten, allergieën, licht verhoogde temperatuur, angst, depressies, chronische hoofdpijn, migraine,
tintelingen op bepaalde plekken (het gevoel hebben alsof er beestjes onder je huid kruipen), (subjectieve) zwellingen, problemen met de bloedsomloop, gevoelloosheid, slaapstoornissen, prikkelbare blaas, stress, heesheid, kies-en tandpijn, stemmingswisselingen, infectiegevoeligheid, enzovoort.Ook hier geldt, dat niet iedereen deze bijkomende klachten hoeft te hebben. Daarom is weer een uitgebreid onderzoek nodig door huisarts en/of specialist.
Wat fibromyalgie NIET is:
1. Een tussen de oren ziekte.
2. Zomaar een spierpijntje.
3. Zomaar een griepje.
4. Is geen psychische stoornis.
Fibromyalgie is tot nog toe niet te genezen. Er wordt wel degelijk onderzoek naar gedaan. Fibromyalgie is niet voor iedereen hetzelfde. Zoals ik bij punt 4 zeg: fibromyalgie is geen psychische stoornis, maar men kan door alle ellende die fibromyalgie met zich mee kan brengen in psychische problemen komen.
Gehandicapt?
Er wordt me regelmatig gevraagd of je gehandicapt kan raken door fibromyalgie en in een rolstoel kan belanden. Over het algemeen is dit niet zo. Maar, door de vaak bijkomende klachten is dit dus wél mogelijk. Een rolstoel kan ook gebruikt worden om energie over te houden bijvoorbeeld als men langere afstanden
moet afleggen wat (soms) niet meer gaat. Op deze manier kan je energie overhouden om weer andere leuke dingen te kunnen doen.
Nieuwe Diagnostische Criteria
De nieuwe diagnostische criteria staat beschreven in het boek van Huub Fest
Fibromyalgie – omgaan met weke-delenreuma ( achtste druk).
Dit boek kost: € 13,50
Bol.com advertentie/logo op website.
Als je daarop klikt dan kan je daar jouw artikelen bestellen, waaronder
ook mijn boek Fibromyalgie-Omgaan met weke-delenreuma.
Door jouw bestelling via Bol.com te doen krijg ik provisie
zodat ik de website kan blijven onderhouden.
